Làm chủ công nghệ chế tạo vật liệu nổ công nghiệp

Mặc dù thiết bị, phương tiện phục vụ nghiên cứu còn lạc hậu so với khu vực và thế giới, cũng như điều kiện đầu tư cho nghiên cứu còn hạn hẹp, nhưng đội ngũ cán bộ khoa học ngành vật liệu nổ công nghiệp (VLNCN) đã cố gắng hoàn thành nhiều đề tài phát triển sản phẩm trong lĩnh vực này.

Hầu hết các đề tài nghiên cứu về VLNCN thời gian qua đều có tính thực tiễn cao, áp dụng ngay vào thực tế, mang lại hiệu quả kinh tế trong sản xuất, sử dụng. Những đơn vị điển hình về hoạt động nghiên cứu phát triển sản phẩm VLNCN như: Tổng công ty Công nghiệp Hóa chất mỏ - Vinacomin với các đề tài nghiên cứu sản xuất sản phẩm nhũ tương rời NTR05, NTR06, NTR07, NTR08 đã thay thế được thuốc nổ nhũ tương dạng Powergel và Energel của hãng ICI trước đây, đáp ứng được nhu cầu về thuốc nổ công nghiệp cho mỏ lộ thiên và phục vụ cơ giới hóa công tác sản xuất, nổ mìn cho ngành than và các mỏ lộ thiên ngoài ngành than.

Hay Công ty TNHH MTV Hóa chất 21 với hàng loạt sản phẩm phụ kiện nổ đã đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu về kíp nổ và dây nổ phục vụ cho nổ mìn trên mặt đất; nghiên cứu và sản xuất thành công dây nổ 5g/mét, dây nổ 40g/mét, kíp nổ chậm LP phục vụ đào hầm và khai thác chọn lọc khoáng sản.

Viện Thuốc phóng thuốc nổ (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng) là đơn vị có đóng góp lớn với sản phẩm mồi nổ VE05A. Dây chuyền bán công nghiệp do viện xây dựng có đủ các đặc tính công nghệ hoàn thiện một dây chuyền sản phẩm mồi nổ hiện đại, vừa phục vụ quốc phòng và phục vụ công nghiệp. Thời gian qua, viện đã thực hiện những đề tài nghiên cứu cấp nhà nước như: “Nghiên cứu thiết kế, chế tạo đạn cắt chân giàn khoan trên biển phục vụ công tác thu dọn mỏ dầu khí sau khi khai thác” hay “Nghiên cứu cải tạo dây chuyền TNP - 1 để chế tạo thuốc nổ nhũ tương TNP -1E”…

Với việc hoàn thành nhiều đề tài phát triển sản phẩm VLNCN mới, có tính thực tiễn cao đã tạo ra sự chủ động về công nghệ cho nước nhà, là đòn bẩy phát triển nhiều lĩnh vực, ngành nghề quan trọng của công nghiệp Việt Nam.

Do VLNCN là một loại hàng hóa đặc biệt, có vai trò quan trọng phát triển kinh tế đất nước, là vật tư không thể thiếu trong khai thác khoáng sản… song nó cũng có thể tác động, ảnh hưởng đến các mặt an toàn nếu bị thất thoát nên quản lý chất lượng an toàn VLNCN luôn được Bộ Công Thương và các đơn vị sản xuất coi trọng, quan tâm đúng mức, bảo đảm chất lượng sản phẩm VLNCN, sử dụng an toàn và hiệu quả.

Theo đó, Bộ Công Thương luôn chú trọng, ưu tiên dành ngân sách cho những đề tài nghiên cứu khoa học, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và phương pháp thử nghiệm để bảo đảm quản lý chặt chẽ chất lượng VLNCN. Bên cạnh đó, bộ còn yêu cầu 100% đơn vị sản xuất xây dựng tiêu chuẩn cơ sở quản lý toàn bộ chất lượng nguyên liệu đầu vào, bán thành phẩm và thành phẩm VLNCN. Không ngừng hoàn thiện các tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm, hệ thống quản lý chất lượng để bảo đảm chất lượng sản phẩm…

Trước nhu cầu cần thiết của VLNCN dùng trong khai thác công nghiệp, trong Quy hoạch phát triển ngành VLNCN Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho xây dựng, Bộ Công Thương đặt ra các mục tiêu cụ thể như: Nghiên cứu đầu tư sản xuất một số chủng loại thuốc nổ và phụ kiện nổ phục vụ ngành dầu khí trên cơ sở nghiên cứu, phát triển từ những dây chuyền sẵn có như đạn bắn vỉa, dây nổ và kíp nổ; phát triển các sản phẩm thuốc nổ công nghiệp khai thác trong hầm lò theo hướng đảm bảo an toàn trong môi trường có khí cháy nổ, tăng sức công phá, giảm khói bụi, khí bụi. Ngoài ra, đầu tư sản xuất sản phẩm có kích thước phi tiêu chuẩn phục vụ khai thác trong các mỏ có yêu cầu đặc biệt như mỏ vàng, kim loại…

Quy hoạch phát triển ngành VLNCN Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030 của Bộ Công Thương đặt mục tiêu: Sản xuất VLNCN đáp ứng đủ về số lượng và chủng loại VLNCN cho nhu cầu tiêu thụ trong nước với giá cả hợp lý và có một phần xuất khẩu. Đến năm 2020, sản xuất được thuốc nổ TEN thay thế hàng dự trữ quốc gia.