Hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng: Nhiều khởi sắc

Trong thời gian qua, hoạt động tiêu chuẩn đo lường chất lượng (TCĐLCL) đã trở thành công cụ quan trọng và hữu hiệu góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa Việt Nam trên thị trường trong nước cũng như quốc tế. Các chuyên gia đánh giá, trong công tác này chúng ta luôn “đi trước một bước”.
 

Ông Ngô Quý Việt, Tổng cục trưởng Tổng cục TCĐLCL cho biết, qua gần 50 năm họat động, ngành TCĐLCL đã có đóng góp nhất định vào sự phát triển kinh tế xã hội. Chúng ta đã xây dựng được 1 hệ thống văn bản quy phạm pháp luật tương đối đồng bộ, hoàn chỉnh. Trước đây là các pháp lệnh, nay Quốc hội đã thông qua 2 luật là Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật và Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Luật Đo lường đã được thảo luận tại 1 phiên họp của Quốc hội khóa XII và dự kiến sẽ được thảo luận lần 2 và thông qua tại phiên họp Quốc hội cuối năm nay. Cùng với các luật là nhiều các nghị định, thông tư hướng dẫn thực hiện. Khi Việt Nam chuẩn bị gia nhập WTO thì các văn bản về tiêu chuẩn đo lường chất lượng được các chuyên gia của WTO đánh giá đáp ứng yêu cầu cuả WTO.

Bên cạnh đó, chúng ta đã tổ chức sọan thảo và công bố trên 6.000 tiêu chuẩn quốc gia, về cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý và sản xuất, kinh doanh. Việc xây dựng tiêu chuẩn trước đây do Nhà nước chủ trì, hiện nay công tác này đã được “xã hội hóa”.Nhà nước chỉ tập trung vào quản lý các khía cạnh an tòan, vệ sinh, sức khỏe và môi trường (thể hiện trong các quy chuẩn kỹ thuật), còn các nội dung khác do doanh nghiệp tự quyết định, miễn là được khách hàng chấp nhận.

“Ví dụ đối với quạt điện, yêu cầu quản lý mà Nhà nước đặt ra là không được rò điện, an toàn cho trẻ em khi cánh quạt quay... Còn độ lớn (chu vi sải cánh, chiều cao của quạt…) và các chỉ tiêu khác tùy theo thị hiếu, nhu cầu của nhà sản xuất và nguời mua”, ông Việt dẫn giải.

Đáng nói hơn, chúng ta đã xây dựng được đội ngũ những người làm TCĐLCL đông đảo với trên 1300 người thuộc các đơn vị trực thuộc Tổng cục TCĐLCL, hàng ngàn người ở các bộ ngành, 63 chi cục TCĐLCL ở các tỉnhvà cơ sở vật chất kỹ thuật trong một số lĩnh vực khá hiện đại. Một số phòng thí nghiệm của Việt Nam đã được ASEAN và Mỹ, châu Âu chỉ định là phòng thí nghiệm đạt chuẩn của họ.

Công tác hội nhập về TCĐLCL được các thế hệ lãnh đạo chú trọng nên thường đi trước 1 bước. Việt Nam là thành viên Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO) từ năm 1977. Nay là thành viên của trên 10 tổ chức quốc tế và khu vực, đã ký hiệp định/ghi nhớ hợp tác với nhiều nước về TCĐLCL. Năm 2007 Tổng cục TCĐLCL được Bộ Thương mại Mỹ tặng Giấy chứng nhận (Certificate) đã có đóng góp hiệu quả vào phát triển thương mại hai nước.

Những ngày này, Tổng cục TCĐLCL đang tiến tới kỷ niệm 50 năm thành lập (1962-2012). Vai trò của ngành TCĐLCL càng ngày càng được khẳng định. Nếu không có hoạt động này thì chắc chắn trong thời gian qua rất khó để có thể phát hiện được các vụ việc vi phạm lớn về đo lường và chất lượng như: điện kế điện tử, aceton trong xăng, mũ bảo hiểm, đồ chơi trẻ em, sữa nhiễm melamine hay các gian lận đo lường trong sử dụng cột đo nhiên liệu và taximet... Riêng trong năm 2010, Tổng cục TCĐLCL đã tiến hành kiểm tra chất lượng đối với 28.936 lô hàng; kiểm định/hiệu chuẩn cho 167.471 phương tiện đo; thử nghiệm 187.634 mẫu sản phẩm, hàng hoá. Chứng nhận phù hợp cho khoảng 5.000 sản phẩm và 900 hệ thống quản lý chất lượng (ISO 9000, ISO 14000, HACCP, GMP, GlobalGAP, …).