Hoạt động khuyến công tỉnh Bình Dương, những khó khăn bất cập và định hướng các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện trong thời gian tới

Hoạt động khuyến công của tỉnh trong những năm qua đã phát huy tác dụng rõ nét đối với các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn trong sản xuất kinh doanh, đầu tư mở rộng sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cùng với đó, hàng năm UBND tỉnh cũng đã quan tâm bố trí khoảng 06 tỷ đồng để hỗ trợ thúc đẩy các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nông thôn đầu tư trang thiết bị máy móc, nhà xưởng, chuyển giao công nghệ, đào tạo lao động, xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho sản phẩm, vv... Qua đó, hoạt động khuyến công đã và đang phát huy hiệu quả, kịp thời giúp các doanh nghiệp cải tiến công nghệ, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm, tích cực xây dựng và quảng bá thương hiệu, tháo gỡ khó khăn, góp phần phát triển công nghiệp nông thôn, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho lao động khu vực nông thôn.

Hoạt động khuyến công hỗ trợ cơ sở CNNT đầu tư trang thiết bị máy móc

Những kết quả đạt được qua hoạt động khuyến công đã có tác động tích cực, góp phần gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, những năm qua, hoạt động khuyến công còn bộc lộ nhiều tồn tại hạn chế cần được khắc phục để tạo thuận lợi hơn nữa cho phát triển doanh nghiệp và cơ sở sản xuất nông thôn, tập trung vào những nội dung như:

Đa phần các cơ sở công nghiệp nông thôn (CNNT) chủ yếu là hộ kinh doanh và doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiềm lực tài chính hạn chế nên rất khó đổi mới, ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Trình độ quản lý của chủ các cơ sở công nghiệp nông thôn còn hạn chế, thiếu chủ động tiếp cận hoạt động khuyến công; nhận thức của các cơ sở, doanh nghiệp về hoạt động khuyến công còn chưa đầy đủ dẫn tới sự hưởng ứng và cộng tác của các đơn vị còn hạn chế.

 Nhiều nội dung khuyến công chưa được các cơ sở công nghiệp nông thôn tham gia hưởng ứng như: Tham gia Hội chợ triển lãm, xây dựng thương hiệu, xây dựng tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm... vì hầu hết các cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn còn chưa có thông tin chính xác về hoạt động khuyến công, còn lẫn lộn giữa khuyến công và khuyến nông, vẫn còn suy nghĩ tiền của Nhà nước đâu dễ hỗ trợ mà không hoàn lại. Quy định về hồ sơ, thủ tục còn phức tạp so với trình độ chung của nhiều cơ sở công nghiệp nông thôn.

Hầu hết các quy mô của mỗi đề án/dự án khuyến công chưa thể hiện rõ nét tính liên kết vùng, khu vực hoặc chưa thể hiện được sự hỗ trợ thúc đẩy cho một loại sản phẩm công nghiệp mũi nhọn nào đó. Các cơ sở công nghiệp nông thôn đầu tư máy móc thiết bị mới nhằm tăng năng suất sản xuất, nhưng sản phẩm còn đơn điệu, khả năng cạnh tranh kém, công tác quản lý còn hạn chế, không tăng cường mở rộng thị trường nên khả năng tiêu thụ thấp, vì vậy nhiều cơ sở sau khi đầu tư chưa khai thác hết công suất của máy móc thiết bị.

Đội ngũ cộng tác viên hoạt động trong lĩnh vực khuyến công địa phương chưa thật sự mạnh và chuyên nghiệp, cộng tác viên khuyến công đa số là cán bộ tại các phòng kinh tế huyện, thành phố, hoặc cán bộ tại xã phường phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ nên chất lượng cho hoạt động khuyến công không cao; công tác kiểm tra giám sát còn yếu ảnh hưởng đến kết quả của hoạt động khuyến công; nguồn kinh phí được cấp hằng năm cho hoạt động khuyến công còn hạn chế, mức hỗ trợ thấp, nhất là với các dự án có mức đầu tư cao nên việc thu hút đối tượng thụ hưởng còn nhiều hạn chế.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả các hoạt động khuyến công trong thời gian tới, công tác khuyến công trên địa bàn cần triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ và giải pháp để khắc phục những hạn chế như sau:

Thứ nhất:  Nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền

Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ về vị trí, tầm quan trọng của hoạt động khuyến công trong hỗ trợ phát triển CN-TTCN. Tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn, phổ biến đến các chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nông thôn, người lao động và đội ngũ cộng tác viên kiến thức về hoạt động khuyến công, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trong hoạt động khuyến công; duy trì thời lượng phát sóng, cập nhật thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội và các trang chuyên đề về hoạt động và kết quả của hoạt động khuyến công nhằm phổ biến, truyền tải kịp thời, đầy đủ về cơ chế, chính sách hoạt động khuyến công.

Thứ hai: Tập trung cho đào tạo nghề, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ về thực hiện công tác khuyến công.

Chú trọng công tác đào tạo nghề, ưu tiên cho các ngành, nghề truyền thống nhằm phát triển các sản phẩm có chất lượng mang tính đặc trưng của địa phương; tiếp tục duy trì, khôi phục, phát triển, nhân cấy nghề cho các làng nghề; hỗ trợ đào tạo nghề, nâng cao tay nghề đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho các cơ sở công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp nông thôn.

Tăng cường đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ nghiệp vụ làm công tác khuyến công, cán bộ quản lý công nghiệp nông thôn; hướng dẫn tư vấn phát triển thị trường; xây dựng thương hiệu sản phẩm công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp…, nhằm triển khai các hoạt động khuyến công đạt kết quả cao. Xây dựng quy trình triển khai thực hiện các hoạt động khuyến công theo hướng chuyên nghiệp về trình tự, thủ tục…. cụ thể cho từng hoạt động khuyến công để căn cứ vào đó tất cả cán bộ được phân công nhiệm vụ đều có thể chủ động triển khai thực hiện công việc một cách độc lập.

Thứ ba: Đẩy mạnh triển khai các nội dung hoạt động khuyến công

Tăng cường dịch vụ tư vấn, có biện pháp hỗ trợ, khuyến khích giúp đỡ kịp thời cho các cơ sở CNNT trong quá trình lựa chọn hướng đầu tư phù hợp, triển khai đầu tư sản xuất; lựa chọn và tổ chức thực hiện chương trình, đề án Khuyến công sát với thực tế và hiệu quả.

Xây dựng kế hoạch khuyến công từ cơ sở cần bám sát vào kế hoạch phát triển KT – XH của địa phương hằng năm và từng giai đoạn để triển khai thực hiện đúng tiến độ, mục đích và đạt hiệu quả cao; chú trọng đối tượng thụ hưởng đủ năng lực và các ngành nghề chủ lực phù hợp với tiềm năng, lợi thế của địa phương.

Nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến công thông qua việc đẩy mạnh triển khai thực hiện 09 nội dung của Nghị định 45/2012/NĐ-CP về hoạt động khuyến công. Cụ thể hoá bằng các nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước, huy động các nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp tập trung đầu tư, đổi mới ứng dụng máy móc, trang thiết bị tiên tiến nhằm thúc đẩy phát triển sản xuất CNNT. Chính sách khuyến khích phát triển cần tập trung theo hướng hỗ trợ nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, thân thiện với môi trường, nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm nhằm mở rộng và giữ vững thị trường tiêu thụ. Tạo động lực cho CNNT của tỉnh phát triển, đi đôi với nâng cao chất lượng, hiệu quả sản phẩm.

Thứ tư: Hỗ trợ có hiệu quả cho doanh nghiệp, cơ sở CNNT trong công tác xây dựng thương hiệu, quảng bá và tiêu thụ sản phẩm.

Tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở CNNT phát triển sản phẩm, tham gia hội chợ triển lãm, giới thiệu sản phẩm trên website, sàn giao dịch thương mại điện tử của Sở Công Thương; tạo điều kiện cho các cơ sở CNNT tham gia, tìm hiểu công nghệ kỹ thuật mới, máy móc hiện đại,…từ đó trao đổi, phổ biến, nghiên cứu áp dụng vào quá trình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, cơ sở CNNT.

Kết hợp chặt chẽ giữa công tác khuyến công với xúc tiến thương mại, tích cực tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm ngoài tỉnh để tìm kiếm thị trường tiêu thụ, tạo sự phát triển cho doanh nghiệp.

Tăng cường công tác thông tin dự báo chính xác, kịp thời về thị trường trong nước và thị trường nước ngoài, thị trường vật tư, nguyên liệu; xây dựng kênh phân phối hàng hoá gắn kết giữa sản xuất và tiêu thụ cho các doanh nghiệp, HTX, tạo chuỗi liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho doanh nghiệp, cơ sở CNNT.

Hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở CNNT xây dựng thương hiệu, sáng tác, thiết kế bao bì, nhãn mác, mẫu mã sản phẩm đa dạng, phong phú... phù hợp thị hiếu người tiêu dùng nhằm nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường, mở rộng và giữ vững thị trường tiêu thụ.

Thứ năm: Tăng cường công tác quản lý nhà nước về hoạt động khuyến công:

Trên cơ sở các văn bản quy định về cơ chế, chính sách các hoạt động khuyến công của Chính phủ, các bộ, ngành... tham mưu cho Sở Công Thương, UBND tỉnh ban hành các văn bản liên quan đến hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh.

Củng cố kiện toàn bộ máy, nâng cao trình độ năng lực đội ngũ cán bộ, viên chức trực tiếp thực hiện các hoạt động khuyến công song song với việc phát triển mạng lưới cộng tác viên sâu rộng tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh. Tích cực đi công tác cơ sở để nắm bắt tình hình thực tế, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, kịp thời tháo gở những khó khăn vướng mắc của các cơ sở công nghiệp nông thôn nhằm đề xuất chương trình hỗ trợ cho các cơ sở phù hợp với quy định của Nhà nước. Tích cực trao đổi thông tin, học tập kinh nghiệm về chuyên môn, về việc xây dựng triển khai các đề án khuyến công của các tỉnh bạn nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động khuyến công.

Xây dựng thông tin cơ sở dữ liệu về CNNT của tỉnh và liên kết website giữa các tỉnh để tăng cường công tác quảng bá, liên kết các doanh nghiệp và học tập kinh nghiệm lẫn nhau, giúp các cơ sở CNNT và doanh nghiệp phát triển.

Tăng cường công tác bình chọn và tôn vinh các sản phẩm đạt chất lượng, có giá trị sử dụng cao, có tiềm năng phát triển; công nhận làng nghề, nghệ nhân... Từ đó, động viên, khuyến khích các doanh nghiệp, doanh nhân tích cực trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Chủ động phối hợp giữa khuyến công, thương mại với khuyến nông và sản xuất nhằm từng bước thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh của các ngành công nghiệp, nông nghiệp phát triển trong mối quan hệ gắn bó đồng bộ với nhau. Thiêt lập quan hệ chặt chẽ và đẩy mạnh công tác phối hợp với các địa phương và các tổ chức đoàn thể nâng cao hiệu quả công tác phối hợp.

Tăng cường cải thiện môi trường đầu tư, đề xuất những chính sách như hỗ trợ vốn vay, lãi suất vay, hỗ trợ dịch vụ hành chính công… nhằm duy trì, phát triển sản xuất, góp phần phát triển công nghiệp nông thôn./.